بررسی مقایسه ای عملکرد و برخورد بلشویکها و پلیس جنوب با ایرانیان در دوران احمدشاه قاجار (با تاکید بر درگیری با عشایر تحت والیگری دکتر مصدق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

2 دانشیار، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 استادیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور

چکیده

در دوران قاجاریه به ویژه پس از سلطنت فتحعلی شاه، ایران عرصه ی رقابت و کشمکش میان روس و انگلیس گردید. این شرایط در دوران ناصری و مظفری به اوج خود رسید و پس از انقلاب مشروطه نیز به انحاء مختلف تداوم یافت و در نهایت به انعقاد قرارداد 1907 و سپس 1915 میان روس و انگلیس انجامید که بر اساس آنها قلمرو قاجاریه عملا میان این دو امپراتوری منقسم شد. اما بروز انقلاب 1917 در روسیه و درپی آن مهاجرت اجباری برخی از روسهای سفید به ایران و برپایی جمهوری سوسیالیستی در گیلان معادلات را از هم گسیخت. از سوی دیگر اکتشاف نفت در مناطق جنوبی ایران و تشکیل پلیس جنوب توسط انگلیسیها شرایط را بغرنج‌تر نمود.
پس از جنگ جهانی اول دولت بلشویکی روسیه صلاح خود را در آن دید که در مناطق شمالی ایران مداخله ی نظامی کند و انگلیسیها نیز در مناطق جنوبی توسط پلیس جنوب به گسترش فعالیتهای نظامی خود دست یازیدند.
ما در این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ گویی به این پرسش هستیم که در این دوران عملکرد و برخورد بلشویکها و پلیس جنوب با ایرانیان چگونه بوده و در مقایسه ی تشابهات و تفاوتهای هر یک به چه نتایجی نایل آمده ایم؟
ی

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

بررسی مقایسه ای عملکرد و برخورد بلشویکها و پلیس جنوب با ایرانیان در دوران احمدشاه قاجار (با تاکید بر درگیری با عشایر تحت والیگری دکتر مصدق)

نویسندگان [English]

  • Akram Najafi 1
  • Alireza alisofi 2
  • Sorayya Shahsavari 3
1 phd student of History, Mahalat Branch, Islamic Azad University, Mahalat, Iran
2 Associate Professor, Payam Noor University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Department of History, Payame Noor University
چکیده [English]

در دوران قاجاریه به ویژه پس از سلطنت فتحعلی شاه، ایران عرصه ی رقابت و کشمکش میان روس و انگلیس گردید. این شرایط در دوران ناصری و مظفری به اوج خود رسید و پس از انقلاب مشروطه نیز به انحاء مختلف تداوم یافت و در نهایت به انعقاد قرارداد 1907 و سپس 1915 میان روس و انگلیس انجامید که بر اساس آنها قلمرو قاجاریه عملا میان این دو امپراتوری منقسم شد. اما بروز انقلاب 1917 در روسیه و درپی آن مهاجرت اجباری برخی از روسهای سفید به ایران و برپایی جمهوری سوسیالیستی در گیلان معادلات را از هم گسیخت. از سوی دیگر اکتشاف نفت در مناطق جنوبی ایران و تشکیل پلیس جنوب توسط انگلیسیها شرایط را بغرنج‌تر نمود.
پس از جنگ جهانی اول دولت بلشویکی روسیه صلاح خود را در آن دید که در مناطق شمالی ایران مداخله ی نظامی کند و انگلیسیها نیز در مناطق جنوبی توسط پلیس جنوب به گسترش فعالیتهای نظامی خود دست یازیدند.
ما در این پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ گویی به این پرسش هستیم که در این دوران عملکرد و برخورد بلشویکها و پلیس جنوب با ایرانیان چگونه بوده و در مقایسه ی تشابهات و تفاوتهای هر یک به چه نتایجی نایل آمده ایم؟
ی

کلیدواژه‌ها [English]

  • بلشویکها
  • نهضت جنگل
  • پلیس جنوب
  • مداخلات نظامی روس و انگلیس
  • احمدشاه قاجار