بررسی مشارکت زرتشتیان در جنگ ایران و عراق؛ انگیزه‌ها، دلایل و زمینه‌های فکری و فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران:

2 استادیار دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران ان، ایران

3 استادیار دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

10.52547/HSOW.3.4.117

چکیده

مشارکت پدیده‌ای است که می‌توان آن را فرآیند سهیم شدن در تصمیمات، اقدامات و درگیری‌های فرد در یک وضعیت گروهی دانست که با هدف به انجام رساندن مقصود گروه، اندیشه و اقدام می‌نماید. این پدیده در ایران به سبب وجود گروه‌های مختلف قومی و مذهبی، شرایط ویژه‌ای دارد و میزان همدلی و همکاری گروه‌های مختلف مردم، در شکل‌گیری مشارکت نقش مهمی دارد. جنگ ایران و عراق از جمله‌‌ مقاطع مهم تاریخ ایران است و انگیزه گروه های مختلف مردم از مشارکت در آن، قابل تامل و بررسی است. زرتشتیان نیز از جمله اقلیت‌های دینی مشارکت‌کننده در این جنگ بودند که در این پژوهش، انگیزه‌ها و زمینه‌های مشارکت آنان براساس نظریه «کنش اجتماعی» تالکوت پارسونز، مورد بررسی قرار گرفت. پرسش اصلی این پژوهش بر این مبناست که براساس نظریه کنش اجتماعی، مشارکت زرتشتیان در جنگ ایران و عراق از چه زمینه‌های فکری و فرهنگی برخوردار است؟ در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده و براساس نتایج بدست آمده، مشخص شد که نظام فرهنگی دین زرتشت و نیز احساس وظیفه و رضایت قلبی زرتشتیان سبب کنش مشارکت از سوی آنان در جنگ بوده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating Zoroastrian Participation in Iran-Iraq War: Motivations, Reasons, Intellectual and Cultural Backgrounds

نویسندگان [English]

  • shabahang mohajerani 1
  • aliakbar amini 2
  • Seyyed Ali Mortazavian 3
1 : PhD Student, Faculty of Political Sciences, Islamic Azad University, Central Tehran Branch
2 Assistant Professor, Faculty of Political Sciences, Islamic Azad University, Central Tehran Branch
3 Assistant Professor, Faculty of Political Sciences, Islamic Azad University, Central Tehran Branch
چکیده [English]

Participation is a phenomenon that can be described as contributing to decisions, actions, and involvement of individuals in collective situations, which works to fulfill the objectives of groups. This phenomenon has specific conditions in Iran due to the presence of different ethnic and religious groups, and the synergy and cooperation of different groups of the population play an essential role in the formation of participation. The Iran-Iraq War is a significant part of Iranian history, and the motivation of different groups of people for participating in this war is worth being examined. Zoroastrians were among minority religious groups who participated in the war. Based on Talcott Parsons’ action theory, the present descriptive-analytical study thus investigated Zoroastrians’ motivations and intellectual and cultural backgrounds for participating in the Iran-Iraq War. The findings revealed that the cultural system of Zoroastrianism and a sense of duty and personal satisfaction among Zoroastrians motivated them to perform the action of participating in the war.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • war
  • Zoroastrians
  • Iran's religious minorities
  • voluntary participation
  • cultural subsystem

مراجع

  1. قرآن کریم
  2. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
  3. آرشیو انجمن زرتشتیان تهران، 1396.
  4. آرشیو بنیاد شهید و امور ایثارگران استان تهران، تاریخ مراجعه:12 تیر 1398.
  5. اختیاری، اسفندیار(1396). نماینده زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی، مصاحبه شخصی، پردیس علم و فناوری تهران.
  6. بامسیان، پروین و فرهادی، نخستین‌دخت و پرخیده، بوذرجمهر(1396). یاد سرو ایستاده، تهران: انتشارات بهجت.
  7. بندهش(1369). ترجمه مهرداد بهار، تهران: انتشارات توس.
  8. بهار، مهرداد(1374). جستاری چند در فرهنگ ایران، تهران: انتشارات فکر روز.
  9. بیرو، آلن(1370). فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، تهران: کیهان.
  10. بوتول، گاستون(1380). جامعه‌شناسی جنگ، ترجمه هوشنگ فرخجسته، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  11. پوررستمی، فرامرز(1387). انجمن زرتشتیان تهران: یک سده تلاش و خدمت، تهران: انتشارات فروهر.
  12. پورداوود، ابراهیم(1384). گات‌ها، قدیمی‌ترین قسمت اوستا، تهران: نشر اساطیر.
  13. پورداوود، ابراهیم(1393). اوستا، کهن ترین کتاب آسمانی در زمان ایران باستان، تهران: دنیای کتاب.
  14. پورداوود، ‌ابراهیم(بی‌تا). یسنا: جزوی از نامه مینوی اوستا، تهران: بی‌جا، بی نا.
  15. جباری، حبیب(1378). مشارکت و توسعه‌ی اجتماعی، مجموعه مقالات همایش توسعه اجتماعی وزارت کشور، تهران: وزارت کشور.
  16. جبلی بخت‌آرا، وحید(1387). تحرک اجتماعی دواطلبان مشارکت در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران: مطالعه‌ای در مورد جانبازان بسیجی ساکن شهر تهران بزرگ، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
  17. خورشیدیان، اردشیر. (1387). جهان‌بینی اشوزرتشت(پیام‌آور ایرانی)، تهران: انتشارات فروهر،
  18. دال، رابرت(1364). تجزیه و تحلیل جدید سیاست، ترجمه حسین ظفریان، تهران: نشر خرمی.
  19. دالوند، حمیدرضا(1388). «روایات داراب هرمزدیار و دستنویس کتابخانه مجلس شورای اسلامی»، پیام بهارستان، دوره 2، سال 2، شماره 5، ص 260- 247.
  20. رضایی‌راد، محمد(1389). مبانی اندیشه سیاسی در خرد مزدایی(اندیشه سیاسی در ایران پیش از اسلام)، تهران: انتشارات طرح نو.
  21. زارع، سعید(1396). معاون دستیار ویژه رییس جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های ایرانی، مصاحبه شخصی، دفتر دستیاری ویژه رییس جمهور.
  22. سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(1397). «یادآورها: موبد رستم شهزادی» ، وب‌سایت تخصصی. http://www. nlai. ir/detail>-page/-/asset_publisher/1XAU1TD4jK8G<، آخرین بروزرسانی: 18 بهمن 1397.
  23. شهرستانی، عبدالکریم(1361). توضیح‌الملل: ترجمه ملل و نحل شهرستانی، ترجمه مصطفی خالقداد هاشمی، به تصحیح سید محمدرضا جلالی نائینی، ج1 ، تهران: شرکت سهامی عام.
  24. شهریاری، س(1362). «سیری در تعالیم اشوزرتشت، سپاهیگری و دفاع از وطن»، ماهنامه هوخت، شماره 8، دوره 34، ص 16-11.
  25. صرفه، رستم(1361). «اَشا»، ماهنامه هوخت، شماره 1، دوره 33، ص 9-3.
  26. علوی‌تبار، علیرضا(1379). بررسی الگوی مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها، تهران: مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری.
  27. غفاری، غلامرضا (1380). تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر مشارکت اجتماعی-اقتصادی سازمان یافته روستائیان به عنوان مکانیزمی برای توسعه روستایی ایران، پایان نامه دکتری، تهران، دانشگاه تهران.
  28. فرنچ، درک و سارود، هیتر(1375). فرهنگ مدیریت، ترجمه محمد صائبی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  29. فیض اردکانی، سید مصطفی(1391). بررسی مشارکت اجتماعی به مثابه سازوکاری برای رسیدن به رفاه اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
  30. کریب، یان(1385). نظریه اجتماعی مدرن از پارسونز تا هابرماس، ترجمه عباس مخبر، تهران: نشر آگه.
  31. محسنی تبریزی، علیرضا(1375). «بیگانگی مانعی برای مشارکت و توسعه ملی، بررسی رابطه میان بیگانگی و مشارکت اجتماعی و سیاسی»، نامه پژوهش فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 1، مرکز پژوهش‌های بنیادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ص 109- 89.
  32. مختاری، مجید(1380). تاملی در جنگ ایران و عراق: چند مساله راهبردی، تهران: انتشارات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
  33. نیکنام، کوروش(1385). آیین اختیار(گفتاری پیرامون فرهنگ و فلسفه‌ی زرتشت)، تهران: انتشارات تیس.
  34. ودیعه، ساسان(1381). «تحلیل جامعه‌شناختی جنگ ایران و عراق در قالب نظریه پارسونز»، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 9، شماره 17، بهار 1381، ص 154- 131.
  35. هارت، رابرت. ای(1380). مشارکت کودکان و نوجوانان از پذیرش صوری تا شهروندی واقعی، ترجمه فریده طاهری، تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی.
  36. همیلتون، پیتر(1379). تالکوت پارسونز، ترجمه احمد تدین، تهران: انتشارات هرمس.
  37. هوخت(1359). «کامران گنجی، جوان ناکامی که در جنگ با ستمگران در راه دفاع از خاک میهن به افتخار شهادت نائل گردید»، شماره 8، دوره 31، ص 47-46.
  38. هوخت(1359). «سخنرانی موبد رستم شهزادی در آیین سی روزه‌ی زنده‌یاد روانشاد کامران گنجی»، شماره 9، دوره 31، ص 32- 30.
  39. هوخت(1359). «سخنرانی آقای خداداد خنجری در مجلس پُرسه شهید کامران گنجی در یزد»، شماره 10، دوره 31، ص 23- 20.
  40. Kelly, Caroline & Breinlinger, Sara. (1996). ‘‘The social psychology of collective action’’, London: Taylor & Francis.
  41. Black, Max. (1961). ‘‘The Social Theories of Talcott Parsons ; a critical examination’’, New York: Englewood Cliffs, N. J. , Prentice-Hall.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار