عملکرد حکومت محلی میسور در قبال دولت انگلیس و طرح اندیشه مقاومت و اتحاد اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان وبلوچستان، زاهدان، ایران

2 کارشناسی ارشد، تاریخ اسلام، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار،گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

در ایالت میسور، جنوب شبه قاره هند، حکومتی محلی شکل گرفت که آخرین مقاومت مردم در برابر دولت انگلیس بود. بررسی عملکرد دو حاکم محلی میسور در تقابل با دولت بریتانیا که آخرین کانون مقاومت مردم شبه قاره با حضور استعمار بریتانیا بود، مساله اصلی پژوهش حاضر است. حضور حیدر علی و فرزندش تیپو سلطان-که شیعه مذهب بودند- مانعی جدی بر اقدام دولت انگلیس که آن را «هند بریتانیا» می­خواند، بود. شاخص­ترین عملکرد این دو حکمران، مقابله با حضور انگلیس در هند بود. در تاریخ شبه قاره، از حیدر علی و تیپو سلطان به عنوان قهرمان مقاومت و ستیز با استعمار نام برده می­شود. مقاله به شیوه توصیفی- تحلیلی برمبنای مطالعه کتابخانه­ای عملکرد دو حاکم میسور در تقابل با دولت انگلیس را واکاوی کرده است. رهیافت پژوهشی مقاله آن است که اندیشه و عمل اتحاد اسلامی به عنوان آخرین تلاش در جهت مقابله با هجوم سیاسی و نظامی دول استعماری از جانب دو حاکم محلی شبه قاره انجام گرفت ،اما متاسفانه به جهت غفلت، بی­تدبیری، و جبن سلاطین مسلمان در آن برهه تاریخی بسیار حساس به نتیجه­ای نیانجامید؛ و این آخرین جبهه مقاومت در شبه قاره برای مقابله با استعمار از دست رفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Performance of Local Government of Mysore in Confronting the British Government and the Idea of Resistance and Islamic Unity

نویسندگان [English]

  • Seyed Ahmad Aghili 1
  • Mohammad Moumivand 2
  • Mostafa Pirmoradiyan 3
1 Associate Professor, Department of History, University of Sistan and Baluchistan, Zahedan, Iran
2 MA, Islamic History, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Associate Professor, Department of History, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

In Mysore Sate, located in southern Indian subcontinent, a local government was formed, which was the last step of resistance of people against the British government. The presence of Haidar Ali and his son Tipu Sultan - who were Shiites - was a serious obstacle to the action of the British government in calling the subcontinent British India. The most significant performance of these two rulers was to confront the British presence in India. In the history of the subcontinent, Haidar Ali and Tipu Sultan are considered as heroes of resistance and fight against colonialism. This descriptive-analytical article analyzed the performance of the two rulers of Mysore against the British government. The approach of the article is that the thought and action of the Islamic unity as a policy to counter the political and military invasion of the colonial countries can be considered as the last effort of the two local rulers of the subcontinent, which unfortunately, due to negligence, imprudence, and the cowardice of the Muslim rulers did not lead to the favorable result in that very sensitive historical moment, hence the last resistance front in the subcontinent to confront colonialism was lost.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mysore State
  • Tipu Sultan
  • Haidar Ali
  • Resistance
  • idea of Islamic unity

مراجع

  • آنتونووا، کوکا الکساندرونا، (1361) تاریخ نوین هند، پرویز علوی، تهران: بین الملل.

    • اسپیر، پرسیوال، (1387) تاریخ هند، همایون صنعتی زاده، قم: ادیان.
    • انصاری، شریف­النساء و توسلی، محمدمهدی، (1383)«تیپو سلطان»، دانشنامه جهان اسلام، جلد هشتم،ذیل حرف ت،تهران: بنیاد دانشنامه جهان اسلام.
    • حجتی،سیدعباس،(1376)« تیپو سلطان»، دانشنامه ادب فارسی در شبه قاره، جلد4، بخش یکم، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    • حجتی، (1380)«حیدر علی»، دانشنامه ادب فارسی در شبه قاره، ج4، بخش دوم: 1020- 1023، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    • خان زمان خان، غلامحسین، (1327) تاریخ گلزار آصفیه، به کوشش محمد مهدی توسلی، اسلام آباد:مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
    • خاوری شیرازی، میرزا فضل اله، (1380) تاریخ ذوالقرنین، تصحیح و تحقیق ناصر افشار فر، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
    • دولافوز، ف، (1316) تاریخ هند، سید فخر گیلانی، تهران:مجلس.
    • رائین، اسماعیل، (1327) حقوق بگیران انگلیس در ایران، تهران:جاویدان.
    • رجبی، محمدحسن،(1375)«حیدرعلی خان بنیانگذار سلطنت در جنوب هند»، فصلنامه 15 خرداد، سال پنجم، ش 24: 87- 82.
    • سیدحسین زاده، هدی،(1388) «تیپو سلطان»، دانشنامه برزگ اسلامی، ج 15، انتشارات دانشنامه بزرگ ایران اسلامی.
    • عباس زاده، سعید، (1381) تیپو سلطان سفیر رهایی، قم: نور السجاد.
    • کامران مقدم، شهیندخت،(1360) تاریخ پیشرفت اسلام در هند، اسلام آباد: مرکزتحقیقات فارسی ایران وپاکستان.
    • کرمانی، حسین علی، (1307 ق) نشان حیدری، بمبئی: بی نا.
    • کرمی، مجتبی،(1377) حیدرآباد، دایره المعارف تشیع، قم: انتشارات دایره المعارف تشیع.
    • گاردنر، براین، (1383) کمپانی هند شرقی، کامل حلمی، منوچهر هدایتی، تهران: پژوهه.
    • ماسئیان، آوانس،(1362) شورش هندوستان، به اهتمام صفاء الدین تبرائیان، تهران: نیلوفر.
    • محمود، محمودخان، (1934) سلطنت خداداد، بنگلور.
    • مفتون دنبلی، عبدالرزاق، (1392 ق) مآثر سلطانیه، تهران: اطلاعات.
    • مومیوند،محمد،(1390)، بررسی مناسبات حکومت شیعی میسور با کمپانی هندشرقی، دانشگاه اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی دکتر مصطفی پیرمرادیان،اصفهان: شهریور1390.
    • لاهوری، محمد اقبال،(1343) کلیات، به کوشش احمد سروش، تهران:سنایی.
    • لاهوری، محمد اقبال ،(1368) اقبالنامه، به کوشش بشیر احمد دار،بی جا: جاوید.
    • نهرو، جواهر لعل، (1351) نگاهی به تاریخ جهان، محمود تفضلی، تهران: امیرکبیر.
    • نهرو، جواهر لعل ، (1361) کشف هند، محمود تفضلی، تهران:امیرکبیر.
    • هاردی، پیر، (1368) مسلمانان هند بریتانیا، حسن لاهوتی، مشهد: بنیاد آستان قدس.
    • هالیستر، جان نورمن،(1372) تشیع در هند ، مترجم آزر میدخت مشایخ فریدنی، تهران: نشر دانشگاهی.

    ب- لاتین

    • Banergee, A. ch, (1983). The New History of Modern India, Calcutta.
    • Bank, K. B, (1997). Tipu Sultan's Search for Legitimacy, Dehli.
    • Beveridje, W. H, (1871). A comprehensive History of India, London.
    • Bhattacharya, S., (1967). A Dictionary of India History, New York
    • Dunbar, G, (1948). A History of India, London.
    • Kausar, K, (1989). Secret Correspondence of Tipu Sultan, Lahore.
    • Khan, M. H, (1951). History of Tipu Sultan, Calcutta.
    • Kulke, H, and Rothermund, D.(1998). A History of India, London.
    • Lyall, A, (1989). The Rise and Expansion of British Dominion in India, New Delhi.
    • Law, N. N, (1985). Promotion of Learning in Muslim India, Lahore.
    • Manisingh, S. (1998). Historical Dictionary of India, New Delhi
    • Robinson,Francis,(1989).The Cambridge Encyclopedia of India, Sri Lanka, Etd., Cambridge: Cambridge University Press.
    • Razavi, Athar Abbas,(1986).A Socio Intellectual History Of Isna Ashari Shia In India ,Australia
    • Powell, Price, J. C (1955). History of India, London.
    • Stuart, Ch, (1976). Catalogue and Memoirs of Tipu Sultan, Lahore.
    • Smith, A, (1958). The Oxford History of India, Great Britannia.
    • Yapp, M. F. (1980). Strategies of British India, Oxford.

    ج- اردو

    - باری علیگ (1969)، کمپنی کی حکومت، لاهور: مطبوعه نیا اداره.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار